Voor veel mensen is een breipatroon lezen een hele toer. Een breischema gebruiken is als het oplossen van een cryptogram. Omdat een Nederlandse standaard voor breitermen en symbolen ontbreekt, kan elke ontwerper van breipatronen daar een eigen invulling aan geven. Ik ben me er volledig van bewust dat iedereen zijn eigen mening en voorkeuren heeft, daarom gooi ik de knuppel maar eens in het hoenderhok: Wie gaat er nu eindelijk eens een standaard vaststellen en kun je dat eigenlijk wel doen?

Hieronder wat voorbeelden van breibeschrijvingen (1821 tot ca. 1935), waarbij de laatste naar mijn idee echt de kroon spant.

In de oudste breibeschrijvingen in de Penelopé (vrouwentijdschrift 1821-1835) onder redactie van Anna Barbara van Meerten-Schilperoort, zijn de breipatronen uiterst summier. Er wordt van uitgegaan dat iedereen goed genoeg kan breien om te snappen wat er wordt bedoeld.

(1)

In het oudste breiboekje van Christine Sluter uit 1843 wordt alles helemaal uitgeschreven, wat soms lange beschrijvingen oplevert.
(2) 

Datzelfde geldt ook voor de ‘Eutropia’ uit 1845. Bij het tekenen van een schema werd het mij pas duidelijk dat het veel simpeler was dan het leek.
Het eerste patroon, de Waaiersteek, vind je in het stekenalbum op mijn website.

(3)

In De Nederlandse breister wordt de tekst wat meer geordend wat het lezen gemakkelijker maakt.
(4)

In het boekje van Tjaden is ook alles volledig uitgeschreven, daardoor heeft de zetter er kennelijk ook moeite mee gehad, want bij het nabreien blijken er nogal wat fouten in te zitten.

(5)

In 1895 komt Waleson met een breiboekje waarin een overzichtelijke lijst met verklaringen en afkortingen en ook schema’s zijn opgenomen. In het schema gaat het om patronen die in rechte en averechte steken worden uitgevoerd.


(6)

In de jaren 1920 geeft Beyer een serie breiboekjes uit met patronen voor ‘kunstbreien’, daarbij gaat het vooral om kleedjes voor op tafel, op dienbladen of over de (rug)leuningen van stoelen (antimakassars). Hier worden al schema’s met symbolen gebruikt en daardoor zijn deze patronen nog steeds goed na te breien, met wat geduld, want een beschrijving van de werkwijze staat er niet bij.
(7)

Dit boekje uit ca. 1930 kreeg ik kortgeleden en zo heb ik ze nog niet vaak gezien: alle steken aangeduid met letters en doorgestreepte letters.

(8)

(1) Penelopé of maandwerk aan het vrouwelijk geslacht toegewijd. Anna Barbara van Meerten-Schilperoort, 1833
(2) Verzameling van nieuwe en elegante breiwerken. Aanwijzing tot het breijen van neiges, kant, manschetten, franjes, schelkoorden, mutsen, moffen enz., Christine Sluter, Uitg. J.D. Gertner, Amsterdam, deel 1, 5e druk, 1846.
(3) Eutropia of handboek voor het schoone geslacht, Benedictus en N. Gerrits, uitgever W. de Grebber, Amsterdam, deel 1, 1844.
(4) De Nederlandse Breister, Verzameling van een aantal nieuwe en oorspronkelijk vervaardigde BREIWERKEN dienende tot nuttig en aangenaam gebruik, F. Benedictus en N. Gerrits, uitgever W. de Grebber, Amsterdam, 1845
(5) Het nieuwste breiboekje voor meisjes om zich spoedig en gemakkelijk in het breien te bekwamen, uitgegeven door A. Tjaden, Deventer 1865, deel 1, collectie Museum Kapiteinshuis Nieuwe Pekela.
(6) Walesons Breiboekje deel 1, Waleson, C.M.W. en C.J. van den Ende , 3^e druk 1895
(7) Beyers handwerkboeken serie H no. 62 Kunstbreiwerk, uitgever Otto Beyer, ca. 1920
(8) Prachtige Breisteken, allemaal kantmotieven met duidelijke telpatronen, heel eenvoudig en practisch systeem. Hollandse handwerkuitgaven, A. en H. Bruil, uitgevers – Doetinchem

Save

Save